Hayatımızda doğru bildiğimiz o kadar çok yanlış var ki… Aklımızı kullanma zahmetine katlanmamanın ve aklımızı kiraya vermenin sonucu, doğru bilinen yanlışların ve hataların kartopu gibi büyümesine neden durum… Bunu en güzel ifade eden söz: “Yarım hekim candan eder, yarım hoca dinden eder.”… Doğru bilenen yanlışlar, bizi yarım adam eder… Bir iş, uzmanı tarafından yapıldığında, istenilen netice alınabilir… Yarım yamalak bilgiyle ne doktor ne din bilgini olunur… Başımıza gelen felaketler, yarım adamların çokluğundan…
Doğruyu bilmeye engel; sormamaktır, soruşturmamaktır, sorgulamamaktır… Daha vahim olanı ise, doğru bilgi ve haberin teyit edilmeden, yanlış bilgi ve haberin yaygınlaşması… Birilerine gönderme yapmak adına teröristler ile aynı söylemde buluşup enkaz edebiyatı yapanların, dünyadaki pandemi dönemini göz ardı edip ‘açım’ diyenlerin ve tepeden bakış tarzıyla, sadece ‘bittik yandık battık’ felaket ve enkaz tellallığı yapanların mevcudiyeti; bu illetin göstergesi… Cemil Meriç’e göre; “Tanzimat’tan bu yana Türk aydının alınyazısı iki kelimede düğümleniyordu: aldanmak ve aldatmak.”… Bu illetten kurtulmanın bedeli çok ağır… Mesele, gerçekten talim-terbiye-irfan meselesi… Eğitimli olan, kendi toplumunu dışlamayan, kendi toplumuna tepeden bakmayan, kendi insanıyla hemhal olan yerli ve millî olan, her mekânda zamanda dürüst olan; işçiye, esnafa, siyasetçiye, mühendise, doktora, mimara, öğretmene, avukata, yazara, sanatçıya, akademisyene, velhasılıkelâm özüyle sözüyle doğru olan insana ihtiyacımız var… Millî olan, ipleri emperyalistlerin elinde olmayan adama ihtiyacımız var… Teröristlerle aynı söylemde buluşan değil, üreten ve ülkesi için çalışan adama ihtiyacımız var… Bir sözü diğer sözüyle çelişen ve fırıldak gibi dönen değil, adam gibi adam olan adama ihtiyacımız var… Bir hadiseye, bir habere vb. bir duruma ait bilgi ya da haberi filtreden geçirmeden, boşboğazlık yaparak olur olmaz her yerde söylemek ve yazmak ise en facia olan ahvâl… Bunu hep yapanlar, dilli düdükler… Dilli düdükler, çokbilmişler, ukalâ olanlar, malumatfuruşlar… Özellikle sosyal medya platformlarında bilgiçlik taslayıp akıl hocalığı yapanlar, işlerine gelmeyince ve hâdleri bildirilince karşı tarafı aklınca küçük düşürmeyi marifet sanırlar… Yandık battık bittik ve enkaz edebiyatı yapan, fikir çilesi çekmeyen, sloganları fikir sanan dilli düdüklere fırsat ve aman vermemek gerek…
Bazı ‘doğru bilinen yanlış sözler’ ve doğruları… ‘Güzele bakmak sevaptır’ değil, ‘güzel bakmak sevaptır’… ‘Göz var nizam var’, değil, ‘göz var, izan (anlama yeteneği) var’… ‘Eşek, hoşaftan ne anlar’ değil, ‘eşek, hoş laftan ne anlar’… ‘Aptala mâlum olurmuş’ değil, ‘abdala (dervişe) mâlum olurmuş’… ‘Kısa kes, Aydın havası olsun’ değil, ‘kısa kes, Aydın abası olsun’… ‘Su uyur, düşman uyumaz’ değil, ‘sü (asker, ordu) uyur, düşman uyumaz’… ‘Saatler olsun’ değil, ‘sıhhatler olsun’… ‘Su küçüğün, söz büyüğün’ değil, ‘sus küçüğün, söz büyüğün’… ‘Elinin körü’ değil, ‘ölünün kûru (mezarı, gömütü)’… ‘Sıfırı tüketmek’ değil, ‘zafiri (soluğu) tüketmek’… ‘Azimle sıçan, duvarı deler’ değil; ‘azimli sıçan, duvarı deler’…
Bazı ‘doğru bilinen yanlış bilgiler’ ve doğruları… Çin Seddi çok büyük olabilir, ancak uzaydan çıplak gözle görülemez. Uzaydan görülebilir en belirgin şey, ışıktır. Suya tuz atıldığında daha çabuk kaynamaz; sadece kaynama süresi uzar… Yutulan sakızın sindirilmesi uzun süreç gerektirmez; sakızın çiğnenen kısmı sindirilemez, olduğu gibi vücuttan atılır. Sakızın şeker, nişasta vb. maddeler vücut tarafından emilir. Balığı yoğurtla yemek, zehirlemez; zehirlenmenin sebebi, balığın içinde bulunan ‘histamin’ proteinidir. Histamin, yoğurtta da vardır; birlikte yenildiğinde miktar aratacağı için alerjik durumu olanlarda kızarıklığa ya da kaşıntıya neden olabilir. Balığı, taze yoğurtla birlikte tüketmenin hiçbir sakıncası yoktur. Akıllı telefonlarda bulunan sinyal göstergesinin dolu olması, cihazın tam olarak çektiği ve yüksek performansta çalıştığını yansıtmaz; çekim, baz istasyonuna yakınlık-uzaklık ile ilgilidir. Telefonun şarjı bitmeden yeniden şarj etmek; bataryaya zarar vermez. Bu, Lityum-ion piller için geçerli değil… Akıllı telefon %100 şarj dolumu olduğunda, telefon fişten çekilmese ne patlar ne batarya ömrü kısalır. Akıllı telefondaki arka planda çalışan uygulamalar, telefonun yavaşlamasına sebep olmaz; akıllı telefonlar belirli sayıda uygulamanın çalışmasına izin vermektedir… Akıllı telefonlarda megapikselin yüksek olması, kameranın çok iyi olduğu anlamına gelmez; megapikselin değeri, yalnızca fotoğrafın boyutunu gösterir. Mercek kalitesi, sensor ebatı vb. özellikler, fotoğrafın kalitesiyle alâkalıdır. Megapiksel yalnızca bir etkendir ve en önemli etken değildir…
Kendimizi sürekli eğitime açık tutmalıyız… İnsaf ve izan (anlama becerisi) sahibi olmalıyız… Eleştiriyi önce kendimize yapmalıyız… Muhataplarımızı, sonuna kadar dinlemeliyiz, karşımızdaki kimselere saygılı olmalıyız… Teyit edilmeyen bilgiyi aktarmamalıyız… Siyasî görüşlerimizin farklılığının bir zenginlik olduğunun farkında olmalıyız; birbirimizi hâkir görmemeliyiz ve birbirimize tahammül edebilmeliyiz… Bu anlayışla ve duyarlılıkla, oynanan oyunları bozmalıyız… Selam, sevgi ve saygılarımla.
Makale Yazısı-
BEYİN GÖNÜL FIRTINASI - DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR…
Yazar Muzaffer Çeven - Mesaj Gönder
Yorum yazarak Manşet Aydın Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Manşet Aydın hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Manşet Aydın editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Manşet Aydın değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Manşet Aydın Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Manşet Aydın hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Manşet Aydın editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Manşet Aydın değil haberi geçen ajanstır.